داشتن ناخنهای زیبا، بلند و بینقص آرزوی همه ماست اما تا زمانی که سلامت ناخن ها جدی گرفته نشود دستیابی به این زیبایی غیرممکن خواهد بود. سلامت ناخن به عوامل متعددی بستگی دارد و برای این که ناخنهای سالمی داشته باشیم قبل از هر کاری باید تصور درستی از ساختار ناخنها داشته باشیم و بدانیم که چه عواملی در سلامت ساختار ناخن و بخشهای مختلف آن تاثیر دارند.
ناخن تنها یک جزو واحد نیست و از اجزای مختلفی تشکیل شده است.
لبه آزاد ناخن: این قسمت همان قسمت سفید ناخن است که جدا از پوست است و لبه آزاد دارد و رشد میکند و شما هنگام گرفتن ناخن و سوهان زدن با این قسمت سر و کار دارید.
صفحه ناخن: این قسمتی، قسمتی از ناخن است که دیده میشود و روی بستر ناخن قرار دارد و در واقع به پوست چسبیده است. این قسمت از کربن، هیدروژن، اکسیژن، سولفور و نیتروژن تشکیل شده است که با فرآیند کراتینه سازی تولید میشود یعنی سخت شدن سلولهای مرده و تبدیل شدن به یک سطح صاف و محکم.
هلال ناخن: اگر به قسمت پایین ناخنهای خود نگاه کنید چیزی هلالی شکل و سفید رنگ میبینید که هلال ناخن نام دارد و محل برخورد بستر ناخن با ماتریس ناخن است.
کوتیکول: قسمتی از پوست که روی ناخن را پوشش میدهد کوتیکول نام دارد و معمولا قطر آن کمتر از یک میلیمتر است. کوتیکول وطیفه حفاظت از ناخن در مقابل عفونت و باکتری را به عهده دارد و این همان قسمتی است که در فرآیند مانیکور برش داده میشود تا صفحه ناخن تمیز و بلند به نظر برسد و این کار با سلامت ناخن در تضاد است.
پوشش روی ناخن: قسمتی از پوست زنده که روی ماتریس ناخن و پایه ناخن را پوشش میدهد.
هایپونیچوم: این خط محلی است که صفحه ناخن را از بستر ناخن جدا میکند، یعنی خطی که وقتی به زیر ناخنها نگاه میکنید در لبه آن مشاهده میکنید و باید مراقبت باشید که هنگام گرفتن ناخن به آن صدمه نزنید.
شیار ناخن: این قسمتی است که لبه آزاد ناخن را از پوست جدا میکند و در واقع خط هدایت کننده رشد ناخن است. فرو رفتن لبه ناخن به گوشت در این قسمت رخ میدهد و به همین دلیل نباید شیار ناخن را عمیق کوتاه کرد.
دیواره ناخن: این قسمتی پوستی است که دو طرف ناخن را در برمیگیرد.
پایه ناخن: پایه یا بستر ناخن قسمتی است که زیر صفحه ناخن قرار دارد و در واقع قسمتی از پوست انگشت است.
ماتریس ناخن: ماتریس ناخن قسمتی است که بافت ناخن در آن ساخته میشود و تنها قسمت زنده بافت ناخن به شمار میرود که حاوی عصب و رگهای خونی است و سلولهای ناخن را میسازد.
نکاتی برای رشد درست و سالم ناخنها
تمیز نگه داشتن ناخن در سلامت ناخن اهمیت زیادی دارد و لازم است که ناخنها را تمیز نگه دارید و پس از فعالیت در بیرون از منزل، دستشویی رفتن و قبل و بعد از غذا خوردن دستها را با آب و صابون کاملا بشویید تا کثیفی و آلودگی در زیر ناخنها جمع نشود و سلامت ناخنها را به خطر نیندازد.
وقتی کارهایی مثل باغبانی، شستن ظرفها و لباسها را انجام میدهید حتما از دستکش لاستیکی مناسب استفاده کنید. ترجیحا دستها را از قرار گرفتن در مقابل تابش نور خورشید حفظ کنید، استفاده از ضدآفتاب و دستکش نخی میتواند در این مورد کمک کننده باشد.
به جای گرفتن ناخنها با ناخنگیر آنها را سوهان بزنید. چون سوهان زدن آسیب کمتری به بافت ناخن وارد میکند و از فرو رفتن گوشه ناخن در گوشت و آسیب رسیدن به هایپونیچوم پیشگیری میکند.
ناخن ماتریس ناخنها را ماساژ دهید تا جریان خود در این قسمت افزایش یابد و مواد مغذی و اکسیژن بیشتری به این قسمت برسد و ناخنها بهتر و سالمتر رشد کنند.
با ناخنها به ملایمت رفتار کنید و هنگام پاک کردن لاک ناخن یا کارهای دیگر فشار زیادی به این قسمت وارد نکنید تا آسیبی به بافت ناخن نرسد.
پس از هربار شستن دست از کرم و لوسیون مناسب استفاده کنید و آن را روی بافت ناخن هم بمالید تا از خشک شدن ناخن جلوگیری شود.
غذاهایی که به سلامت ناخن کمک میکنند
تغذیه نقش مهمی در سلامت ناخن دارد و اگر غذاهای مناسب و کافی دریافت نکنید اولین نشانههای کمبود مواد غذایی را ببه صورت شکننده شدن و پوسته پوسته شدن ناخن و ایجاد لکههای سفید روی ناخنهای خود مشاهده خواهید کرد. برخی از ریزمغذیها بیش از بقیه در سلامت ناخن موثر هستند و برای داشتن ناخنهای سالم و زیبا لازم است آنها را در برنامه غذایی خود بگنجانید:
پروتئین: بیشتر افراد به میزان پروتئین دریافتی روزانه خود توجهی ندارند و بدون این که اطلاع داشته باشند کمبود پروتئین دارند که این کمبود با تحلیل رفتن عضلات و قسمتهای مختلف مثل ناخنها جبران میشود. با مصرف کافی گوشت، تخم مرغ، ماهی و لبنیات پروتئین روزانه مورد نیاز خود را دریافت کنید.
ویتامین A: این ویتامین ضروری برای رشد و سلامت ناخن را میتوانید با مصرف هویج و سیب زمینی شیرین و سایر سبزیجات دریافت کنید.
ویتامین C: این آنتی اکسیدان قوی در ترشح کلاژن و کند شدن فرآیند پیری نقش دارد و در رشد ناخنها هم موثر است. با مصرف میوهها و سبزیجات آن را تامین کنید.
ویتامین D: این ویتامین به محکم شدن ناخن و بقیه استخوانهای بدن کمک میکند و میتوان آن را با مصرف غذاهای دریایی و قرار گرفتن در معرض تابش نور خورشید دریافت کرد.
ویتامین E: این ویتامین در رشد موها و ناخن و سلامت پوست اهمیت زیادی دارد و در دانههای روغنی و برخی میوهها وجود دارد.
منیزیم: منیزیم در غذاهای دریایی به وفور یافت میشود به در رشد و زیبایی ناخن و مو موثر است.
آهن: گردش خون کافی و اکسیژن رسانی به بافتها در رشد ناخنها هم موثر است، آهن را از گوشت قرمز و حبوبات دریافت کنید.
آب: برای داشتن ناخنهای لازم ضروری است که روزانه مقدار زیادی آب بنوشید تا بدن شما هیدراته باقی بماند و ناخنها هم رطوبت کافی دریافت کنند. نوشیدن روزانه دو لیتر آب تضمین میکند که بدن شما کمبودی نخواهد داشت.